CO POWINNA ZAWIERAĆ DOKUMENTACJA TECHNICZNO-KONSTRUKCYJNA?
Celem dokumentacji technicznej jest umożliwienie producentom wykazania zgodności maszyn z odpowiednimi zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. Jest ona również pomocna dla organów nadzoru rynku przy przeprowadzaniu kontroli zgodności maszyn, w szczególności w odniesieniu do tych aspektów, których nie można skontrolować podczas oględzin.
ZAŁĄCZNIK VII
A. Dokumentacja techniczna maszyny
Niniejsza część zawiera opis procedurę sporządzania dokumentacji technicznej. Dokumentacja techniczna musi wykazać, że maszyna spełnia wymagania niniejszej dyrektywy. Musi ona obejmować projekt, wytworzenie i działanie maszyny w zakresie koniecznym do tej oceny. Dokumentacja techniczna musi być sporządzona w przynajmniej jednym z oficjalnych języków Wspólnoty, z wyjątkiem instrukcji dla maszyny, do której mają zastosowanie przepisy szczególne załącznika I sekcja 1.7.4.1.
. . .
Interpretacja załącznika VII lit. A Obowiązek sporządzenia dokumentacji technicznej zgodnie z załącznikiem VII część A ma zastosowanie do producenta któregokolwiek z produktów wymienionych w art. 1 ust. 1 lit. a)–f) lub do jego upoważnionego przedstawiciela. Celem dokumentacji technicznej jest umożliwienie producentom wykazania zgodności maszyn z odpowiednimi zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. Jest ona również pomocna dla organów nadzoru rynku przy przeprowadzaniu kontroli zgodności maszyn, w szczególności w odniesieniu do tych aspektów, których nie można skontrolować podczas oględzin. W akapicie pierwszym części A załącznika VII stwierdza się, że dokumentacja techniczna musi zawierać informacje dotyczące projektu, sposobu wytwarzania i eksploatacji maszyny w zakresie koniecznym do przeprowadzenia tej oceny. W dokumentacji technicznej nie trzeba uwzględniać wszystkich szczegółów dotyczących projektowania i wykonania maszyn, które nie są właściwe dla danej maszyny i które można uzasadnić na podstawie dobrej praktyki inżynierskiej. Producent musi jednak zagwarantować, że dokumentacja techniczna będzie zawierała wszystkie informacje niezbędne do jasnego wykazania, że w odniesieniu do istotnego ryzyka związanego z maszyną podjęte zostały odpowiednie środki w celu zapewnienia zgodności z właściwymi zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. W akapicie pierwszym części A załącznika VII stwierdzono również, że dokumentacja techniczna musi zostać przygotowana w przynajmniej jednym z języków urzędowych Wspólnoty. Producenci posiadający swoją siedzibę w UE przygotowują zazwyczaj większość elementów wchodzących w skład dokumentacji technicznej w języku urzędowym państwa członkowskiego, w którym znajduje się ich siedziba, chociaż mogą oni preferować inne języki urzędowe UE. Producenci mogą również zawrzeć w dokumentacji technicznej dokumenty dostarczone przez dostawców części składowych lub podzespołów lub sprawozdania dostarczone przez jednostki badawcze napisane w innych językach urzędowych UE. Takie dokumenty nie muszą być tłumaczone. Dokumenty napisane w językach nie będących językami UE muszą jednak zostać przetłumaczone na jeden z języków urzędowych UE. Producenci mający swoją siedzibę poza UE muszą sporządzić dokumentację techniczną w przynajmniej jednym języku urzędowym UE. Istnieje jeden wyjątek od tej ogólnej reguły, ponieważ zgodnie z tiret siódmym pkt 1 załącznika VII część A dokumentacja techniczna musi zawierać egzemplarz instrukcji, która podlega specyficznym wymaganiom językowym. ZAŁĄCZNIK VII A (ciąg dalszy) . . . 1. Dokumentacja techniczna obejmuje: a) dokumentację konstrukcyjną zawierającą: b) w przypadku produkcji seryjnej, środki wewnątrzzakładowe, jakie zostaną podjęte w celu zapewnienia zgodności maszyny z przepisami niniejszej dyrektywy. Producent musi przeprowadzić odpowiednie badania i próby części składowych, osprzętu lub gotowych maszyn, aby ustalić, czy ich projekt lub wykonanie pozwalają na bezpieczny montaż i oddanie maszyny do użytku. Odpowiednie sprawozdania i wyniki podlegają włączeniu do dokumentacji technicznej. . . . Interpretacja załącznika VII lit. A ciąg dalszy W lit. a) i b) pkt 1 załącznika VII część A określono treść dokumentacji technicznej. Litera a) sekcji 1 dotyczy projektowania i wykonania maszyn; lit. b) sekcji 1 dotyczy ich produkcji. Pierwsze trzy tiret sekcji 1 lit. a) dotyczą opisu maszyny, który musi być dostatecznie szczegółowy, by umożliwić organom nadzoru rynku zrozumienie sposobu działania maszyny i sprawdzenie jej zgodności z odpowiednimi zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. Powyższe tiret należy odczytywać w świetle akapitu trzeciego sekcji 2 załącznika VII część A, w którym ograniczono stopień szczegółowości dokumentacji technicznej wymagany w odniesieniu do podzespołów. Dokumentacja techniczna jest wymagana w odniesieniu do każdego modelu lub typu maszyny. Terminy „model” lub „typ” oznaczają maszynę o określonej konstrukcji, właściwościach technicznych i zastosowaniu. Dany rodzaj maszyny może być produkowany seryjnie lub w pojedynczych egzemplarzach. Jeden rodzaj maszyny może mieć różne warianty; aby jednak można je było zaliczyć do tego samego typu, warianty te muszą mieć taką samą konstrukcję podstawową, stwarzać podobne zagrożenia i wymagać zastosowania podobnych środków ochronnych. Opis maszyny zawarty w dokumentacji technicznej musi określać wszelkie warianty danego modelu lub typu. Tiret czwarte sekcji 1 lit. a) dotyczy oceny ryzyka przeprowadzanej przez producenta. Wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka muszą zostać udokumentowane, aby umożliwić organom sprawdzenie, czy mające zastosowanie zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa zostały we właściwy sposób określone i czy niezbędne środki ochronne zostały podjęte zgodnie z zasadami bezpieczeństwa kompleksowego. Informacje wymagane w podpunkcie (i) i (ii) tiret czwartego sekcji 1 lit. a) mogą zostać przedstawione w postaci listy kontrolnej wskazującej zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa, które mają zastosowanie do danej maszyny, wraz z odpowiednimi środkami ochronnymi. Stosowanie norm zharmonizowanych ułatwia dokumentowanie oceny ryzyka, chociaż stosowanie takich norm nie zwalnia producenta z obowiązku przeprowadzenia powyższej oceny. Zgodnie z wymaganiami określonymi w tiret piątym sekcji 1 lit. a) producent musi określić normy lub inne wykorzystane specyfikacje techniczne, wskazując zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa, które zostały nimi objęte. Odniesienie się do specyfikacji określonych w odpowiednich normach zharmonizowanych ułatwia wykazanie zgodności maszyny, ponieważ ich stosowanie stwarza domniemanie zgodności z zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa, które zostały nimi objęte. Tiret szóste sekcji 1 lit. a) dotyczy sprawozdań z wyników badań przeprowadzonych przez producenta lub w jego imieniu. Metody sprawdzania konieczne do zapewnienia zgodności maszyn, wraz z niezbędnymi kontrolami, badaniami typu, badaniami próbek lub badaniami jednostkowymi, są zazwyczaj określone w odpowiednich normach zharmonizowanych. Ponadto zgodnie z zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa określonymi w załączniku I przeprowadzenie niektórych badań jest obowiązkowe: – badania dotyczącego ROPS, TOPS i FOPS w odniesieniu do maszyn samojezdnych; – badania dotyczącego wytrzymałości mechanicznej maszyn do podnoszenia; – badania dotyczącego przydatności do pracy zgodnej z przeznaczeniem maszyn i osprzętu do podnoszenia. Tiret siódme sekcji 1 lit. a) dotyczy instrukcji obsługi maszyn. W tiret ósmym sekcji 1 lit. a) odniesiono się do deklaracji włączenia dla każdej wbudowanej maszyny nieukończonej i odpowiednich instrukcji montażu. Powyższe dokumenty nie muszą być dołączone do maszyny finalnej, ale muszą zostać włączone do dokumentacji technicznej tej maszyny. Tiret dziewiąte sekcji 1 lit. a) odnosi się do deklaracji zgodności WE maszyn lub innych produktów wbudowanych w maszyny. Może to dotyczyć następujących produktów: a) elementów bezpieczeństwa lub łańcuchów, lin lub pasów wbudowanych w maszyny; b) wbudowanych w maszyny urządzeń, które podlegają przepisom określonej dyrektywy wymagającej dostarczenia deklaracji zgodności WE, takich jak na przykład urządzenia zgodne z wymaganiami dyrektywy ATEX lub dyrektywy dotyczącej urządzeń ciśnieniowych; c) gotowych maszyn, które są wbudowane w zespół maszyn. Deklaracje zgodności WE dotyczące wyżej wymienionych produktów nie muszą być dołączone do maszyn, do których produkty te zostały wbudowane, ale muszą zostać zawarte w dokumentacji technicznej tych maszyn. Zgodnie z wymaganiem określonym w tiret dziesiątym sekcji 1 lit. a) kopia deklaracji zgodności WE dla danej maszyny musi zostać dołączona do dokumentacji technicznej tej maszyny. Zgodnie z wymaganiem określonym w sekcji 1 lit. b) załącznika VII część A, w odniesieniu do maszyn produkowanych seryjnie należy sporządzić dokumentację techniczną w celu udokumentowania środków, które należy podjąć, aby zagwarantować, że produkowana maszyna pozostanie zgodna z odpowiednimi zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. Środki te mogą obejmować na przykład: Środki te mogą zostać wdrożone poprzez stosowanie systemu zarządzania jakością, takiego jak na przykład system zgodny z normą EN ISO 9001195. Zgodnie z wymaganiem określonym w ostatnim akapicie sekcji 1 załącznika VII część A producent musi przeprowadzić niezbędne prace badawcze i badania w odniesieniu do elementów i wyposażenia. Niezbędne metody sprawdzania, wraz z niezbędnymi kontrolami, badaniami typu, badaniami próbek lub badaniami jednostkowymi, są zazwyczaj określane w odpowiednich normach zharmonizowanych. Wszystkie dokumenty, o których mowa w sekcji 1 załącznika VII część A, muszą podlegać regularnemu przeglądowi i być aktualizowane, gdy w projekcie lub procesie produkcji danej maszyny wprowadzane są zmiany. ZAŁĄCZNIK VII część A (ciąg dalszy) . . . 2. Dokumentacja techniczna określona w pkt 1 musi być udostępniana do wglądu właściwym organom krajowym przez okres przynajmniej 10 lat od daty produkcji maszyny lub, w przypadku produkcji seryjnej, od daty wyprodukowania ostatniego egzemplarza. Dokumentacja techniczna nie musi znajdować się na terytorium Wspólnoty, i nie musi być stale dostępna w formie materialnej. Jednakże, musi być możliwe jej skompletowanie i udostępnienie w czasie współmiernym do jej złożoności przez osobę wyznaczoną w deklaracji zgodności WE. Dokumentacja techniczna nie musi obejmować szczegółowych rysunków ani innych szczególnych informacji o podzespołach użytych do produkcji maszyny, o ile takie informacje nie są niezbędne przy sprawdzaniu zgodności z zasadniczymi wymaganiami w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa. 3. Niedopełnienie obowiązku przedłożenia dokumentacji technicznej w odpowiedzi na prawidłowo uzasadniony wniosek właściwych organów krajowych może stanowić wystarczającą podstawę do zakwestionowania zgodności danej maszyny z zasadniczymi wymaganiami w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa. . . . Interpretacja załącznika VII lit. A ciąg dalszy W sekcjach 2 i 3 załącznika VII część A określono warunki przekazywania dokumentacji technicznej organom nadzoru rynku państw członkowskich. Stosowne elementy dokumentacji technicznej należy udostępnić w odpowiedzi na uzasadniony wniosek właściwych organów państwa członkowskiego, w którym producent ma swoją siedzibę, lub innego państwa członkowskiego. W akapicie drugim sekcji 2 wskazano, że dokumentacja techniczna nie musi znajdować się na terytorium UE. W związku z tym dokumentacja techniczna maszyn wyprodukowanych poza UE może pozostać w zakładzie producenta. W akapicie drugim sekcji 2 wskazano również, że dokumentacja techniczna nie musi być stale dostępna w formie materialnej. Termin „dokumentacja techniczna” oznacza więc zbiór informacji, które można przechowywać w formie papierowej lub elektronicznej w jednym lub kilku miejscach. W szczególności nie ma potrzeby powielania dokumentów wspólnych dla różnych typów maszyn. Informacje należy jednak organizować, klasyfikować i przechowywać w sposób umożliwiający producentowi niezwłoczne przekazanie stosownych elementów dokumentacji technicznej w odpowiedzi na należycie uzasadniony wniosek organów nadzoru rynku któregokolwiek z państw członkowskich osobie wyznaczonej w deklaracji zgodności WE. Żądania przedstawienia dokumentacji technicznej można składać do celów nadzoru rynku; powinny one wskazywać na podstawę zakwestionowania zgodności przedmiotowej maszyny i ograniczać się do elementów niezbędnych do przeprowadzenia badania. Dokumentacja techniczna może zawierać wrażliwe informacje handlowe lub informacje poufne. Organy nadzoru rynku mają obowiązek poszanowania poufności takich informacji. Nie ma obowiązku przedstawiania elementów dokumentacji osobom innymi niż właściwe organy państw członkowskich. Producent nie ma na przykład obowiązku przekazywania elementów dokumentacji technicznej swoim klientom. W akapicie trzecim sekcji 2 załącznika VII część A ograniczono stopień szczegółowości dokumentacji technicznej wymagany w odniesieniu do podzespołów. Sekcja 3 załącznika VII część A stanowi, że niedopełnienie obowiązku przedłożenia dokumentacji technicznej w odpowiedzi na należycie uzasadniony wniosek może stanowić wystarczającą podstawę do zakwestionowania zgodności danej maszyny. Niedopełnienie obowiązku przedłożenia dokumentacji technicznej nie jest dowodem niezgodności maszyny, jednak w przypadku nieudostępnienia stosownych elementów dokumentacji technicznej przez producenta, organy nadzoru rynku mogą zdecydować o tym, jakie działania należy podjąć, na podstawie dostępnych im dowodów. ZAŁĄCZNIK VII (ciąg dalszy) . . . B. Odpowiednia dokumentacja techniczna dla maszyny nieukończonej Niniejsza część zawiera opis procedury sporządzania odpowiedniej dokumentacji technicznej. Dokumentacja musi wskazywać, które wymagania niniejszej dyrektywy są zastosowane i spełnione. Musi ona obejmować projekt, wytwarzanie i działanie maszyny nieukończonej w zakresie koniecznym do oceny zgodności z zastosowanymi zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. Dokumentacja musi być sporządzona w przynajmniej jednym z oficjalnych języków Wspólnoty. Obejmuje ona następujące elementy: a) dokumentację konstrukcyjną zawierającą: (i) wykaz zasadniczych zastosowanych i spełnionych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa, (ii) opis środków zapobiegawczych wdrożonych w celu wyeliminowania rozpoznanych zagrożeń lub zmniejszenia ryzyka oraz, w stosownych przypadkach, wskazanie ryzyka resztkowego, (iii) zastosowane normy i inne specyfikacje techniczne, wskazujące zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa objęte tymi normami, (iv) wszelkie sprawozdania techniczne podające wyniki wszystkich badań przeprowadzonych albo przez producenta albo przez jednostkę wybraną przez producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela, (v) egzemplarz instrukcji montażu maszyny nieukończonej; b) w przypadku produkcji seryjnej, środki wewnątrzzakładowe, jakie zostaną podjęte w celu zapewnienia zgodności maszyny nieukończonej z zastosowanymi zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. Producent musi przeprowadzić odpowiednie badania i próby części składowych, osprzętu lub maszyn nieukończonych, aby ustalić, czy ich projekt lub wykonanie pozwalają na bezpieczny montaż i użytkowanie. Odpowiednie sprawozdania i wyniki podlegają włączeniu do dokumentacji technicznej. Odpowiednia dokumentacja techniczna musi być dostępna przez okres przynajmniej 10 lat od daty produkcji maszyny nieukończonej lub, w przypadku produkcji seryjnej, od daty wyprodukowania ostatniego egzemplarza, a na wniosek przedłożona właściwym organom państw członkowskich. Nie musi ona znajdować się na terytorium Wspólnoty, i nie musi być stale dostępna w formie materialnej. Musi być możliwe jej skompletowanie i przedłożenie właściwym organom przez osobę wyznaczoną w deklaracji włączenia. Niedopełnienie obowiązku przedłożenia odpowiedniej dokumentacji technicznej w odpowiedzi na prawidłowo uzasadniony wniosek właściwych organów krajowych może stanowić wystarczającą podstawę do zakwestionowania zgodności maszyny nieukończonej z zastosowanymi i poddanymi atestacji zasadniczymi wymaganiami w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa. Interpretacja załącznika VII lit. B Obowiązek sporządzenia odpowiedniej dokumentacji technicznej opisanej w załączniku VII część B dotyczy producentów maszyn nieukończonych, o których mowa w art. 1 ust. 1 lit. g). Celem odpowiedniej dokumentacji technicznej jest umożliwienie producentom wykazania zgodności maszyny nieukończonej z zastosowanymi i spełnionymi zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa, jak określono w deklaracji włączenia. Dokumentacja ułatwia również organom nadzoru rynku sprawdzanie zgodności maszyn nieukończonych z zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa, w szczególności pod względem aspektów, których nie można skontrolować podczas oględzin. Zakres odpowiedniej dokumentacji technicznej ogranicza się więc do tych zasadniczych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa, które producent maszyny nieukończonej zastosował i spełnił, oraz do instrukcji montażu tej maszyny. W pozostałych kwestiach komentarze do przepisów dotyczących dokumentacji technicznej maszyn określone w załączniku II część A obowiązują w odniesieniu do równoważnych przepisów dotyczących dokumentacji technicznej maszyn nieukończonych określonych w załączniku VII część B
Źródła:
Dyrektywa Maszynowa 2006/42/WE; Dostęp 06.03.2018 r.
Przewodnik dotyczący stosowania dyrektywy 2006/42/WE w sprawie maszyn, wyd. II czerwiec 2010 r.; Dostęp: 06.03.2018 r.